I C 993/18 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Rejonowy w Legnicy z 2018-12-27
UZASADNIENIE
W pozwie wniesionym w elektronicznym postępowaniu upominawczym w dniu 19 października 2017r. Bank (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego J. L. kwoty 12 621,99 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwoty 3 937,82 zł od dnia 18 października 2017 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.
W uzasadnieniu wskazał, że pozwany zawarł z poprzednikiem prawym strony powodowej (...) Oddział w Polsce z siedzibą w W. w dniu 30 marca 2010r. umowę o kredyt nr (...). Pozwany korzystał z kredytu przewidzianego umową. Zobowiązał się na podstawie w/w umowy do spłacania salda za dany okres rozliczeniowy, którego wysokość wraz z terminem spłaty tych należności określona była w wyciągu z rachunku wysłanym do pozwanego. Pozwany nie spłacił kwot należnych na podstawie umowy, a w księgach powoda figurują wierzytelności w wysokości 12 621,99 zł. Na dochodzone pozwem zadłużenie składa się: kapitał w wysokości 3 937, 82 zł, odsetki umowne w wysokości 353,58 zł oraz odsetki za opóźnienie w wysokości 5 155,39 zł, opłaty i prowizje w wysokości 1984,50 zł, ubezpieczenie w wysokości 1190,70 zł. Roszczenie jest wymagalne od dnia 20 sierpnia 2018 r., od daty rozwiązania umowy.
Nakazem zapłaty wydanym w elektronicznym postępowaniu upominawczym w dniu 05 grudnia 2017 r. w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 2019442/17 Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.
W sprzeciwie pozwany J. L. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o obciążenie powoda poniesionymi przez niego kosztami procesu.
W uzasadnieniu pozwany podniósł zarzut przedawnienia, brak legitymacji czynnej po stronie powoda, brak wykazania wysokości roszczenia oraz brak wykazania na jakiej podstawie, od jakiej kwoty i począwszy od jakiej daty powódka liczy odsetki.
Postanowieniem z dnia 12 lutego 2018 r. wydanym w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 2019442/17 Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny przekazał sprawę do tutejszego Sądu.
W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowisko w sprawie.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 30 marca 2010 r. pomiędzy S. B. societe (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w P. a J. L. została zawarta Umowa o Kredyt oraz Limit i Kartę M. E. oraz o świadczenie usług (...).
Na jej podstawie bank zobowiązał się udzielić pozwanemu:
1. kredytu na cele konsumpcyjne (zwanego (...)) a pozwany zobowiązał się do jego spłaty na warunkach określonych w umowie,
2. kredytu odnawialnego na cele konsumpcyjne (zwanego (...)) na warunkach zawartych w umowie oraz wydać pozwanemu kartę płatniczą EURO MasterCard i zobowiązał się rozliczać operacje dokonane przez pozwanego w ciężar Limitu z użyciem Karty i bez jej użycia pozwany zobowiązał się do korzystania z Limitu i spłaty Limitu na zasadach określonych w umowie.
Wysokość kredytu udzielnego pozwanemu wyniosła 6 299 zł. Kredyt miał być spłacony w 36 ratach, pierwsza w wysokości 349,60 zł, i kolejne po 349,60 zł, płatne do 5 dnia każdego miesiąca począwszy od 5 maja 2010 r.
Zgodnie z §11 umowy w przypadku braku terminowej wpłaty Bank miał prawo a) wstrzymać dokonywanie operacji w ciężar Limitu, doliczyć zadłużenie z tytułu transakcji Stałe Spłaty do pozostałego zadłużenia kredytobiorcy z tytułu limitu, c) wezwać kredytobiorcę do spłaty zaległości, d) wypowiedzieć umowę z zachowaniem warunków przewidzianych w umowie.
W myśl §13 umowy Bank miał prawo wypowiedzieć umowę w całości lub w części jeżeli kredytobiorca: a) nie spłaci rat kredytu lub limitu za co najmniej dwa okresy płatności- wypowiedzenie Banku poprzedza pisemnym wezwaniem do zapłaty zaległości w terminie 7 dni, b) nie dotrzymuje innych warunków umowy, c) utracił zdolność kredytową. Okres wypowiedzenia wynosił 30 dni od dnia doręczenia drugiej stronie stosowanego oświadczenia na piśmie. Nadto strony w treści umowy ustaliły, że kredytobiorca jest zobowiązany spłacić całość zadłużenia najpóźniej w ostatnim dniu okresu wypowiedzenia.
W okresie trwania umowy, jak również po jej wygaśnięciu Bank zastrzegł sobie prawo do żądania od niespłaconego w terminie kapitału, opłat, prowizji, odsetek do zadłużenia przeterminowanego w wysokości równej dwukrotności rocznej stopy odsetek ustawowych od należności złotowych obowiązujących w dniu, za które naliczane są odsetki, z zastrzeżeniem ust. 6 i 7 umowy.
Tytułem wykonania tej umowy pozwany uiszczał należności w okresie do września 2011 r.
Od października 2011 r. pozwany nie dokonywał żadnej wpłaty z tytułu zawartej umowy.
dowody:
- umowa o kredyt oraz limit z dnia 30 marca 2010 r.- k. 45-47;
- wyciąg z Ksiąg Banku- k. 48;
- historia rachunku pozwanego- k. 49-51;
W dniu 04 lipca 2017 r. strona powoda z uwagi na brak wpłat pozwanego tytułem zadłużenia wynikającego z treści w/w umowy wypowiedziała łączącą strony umowę. W dacie oświadczenia powoda o wypowiedzeniu, zadłużenie pozwanego względem powoda wyniosło 12 418,47 zł. Pismo to zostało wysłane do pozwanego w dniu 05 lipca 2017 r..
W dniu 18 października 2017 r. strona powodowa wystawiła wyciąg z ksiąg bankowych obrazujący zadłużenie pozwanego na dzień wystawienie tego wyciągu. Zadłużenie to wyniosło 12 621,99 zł
dowody:
- wezwanie do zapłaty- k. 52-55;
- wypowiedzenie umowy kredytu z dnia 05 lipca 2017 r.- k. 69-71.
W dniu 03 sierpnia 2015 r. (...) Bank (...) S.A. na podstawie art. 42a oraz w związku z art. 42e ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe wstąpił we wszelkie prawa i obowiązki S. A. związane z działalnością Oddziału w Polsce tej ostatniej spółki.
W dniu 31 maja 2016 r. nastąpiło połączenie Banku (...) S.A. z (...) Bank (...) S.A. Cały majątek (...) Bank (...) S.A. zostało przejęte przez Bank (...) S.A.
okoliczność niesporna
a nadto
dowód:
- informacja KRS- k. 24-44;
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.
Istota przedmiotowego sporu sprowadzała się przede wszystkim do ustalenia daty wymagalności roszczenia dochodzonego pozwem. Pozwany co prawda podniósł jeszcze inne zarzuty, ale kwestia ta w sprawie miała charakter kluczowy nie tylko z uwagi na podniesienie tego zarzutu przez pozwanego, ale także wobec aktualnie obowiązującego w dacie orzekania art. 117 kc rozszerzającego zakres procedowania Sądu w sprawie z udziałem konsumenta na obowiązek badania z urzędu kwestii przedawnienia roszczenia.
Zgodnie z art. 117 §2 1 k.c. w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny ( Dz.U. z 2018 r. poz. 1104) po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi. W świetle zaś treści art. 5 ust. 4 w/w roszczenia przedawnione przysługujące przeciwko konsumentowi, co do których do dnia wniesienia w życie niniejszej ustawy nie podniesiono zarzutu przedawnienia, podlegają z tym dniem skutkom przedawnienia określonym w ustawie zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. W realiach przedmiotowej sprawy w/w regulacja ma zastosowanie zgodnie z treścią 8 w/w ustawy zmieniającej.
Zawarta z pozwanym umowa miała charakter bi-kontraktu, albowiem oprócz umowy o kredyt konsumpcyjny (zwany w umowie (...)) obejmowała również udzielenie pozwanemu limitu odnawialnego (zwanego w umowie (...)) połączonego z kartą kredytową. W treści pisma z dnia 31.10.2018r. strona powodowa wyraźnie wskazała jednak, że dochodzone pozwem roszczenie dotyczy udzielonego pozwanemu (...) (por. k. 67).
Stosownie do treści art. 118 kc termin przedawnienia w niniejszej sprawie wynosił 3 lata albowiem roszczenie banku związane było z prowadzoną przezeń działalnością gospodarczą.
Zgodnie zaś treścią art. 120§1 zd. 1 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.
Roszczenie staje się zaś wymagalne wówczas, kiedy wierzyciel może skutecznie żądać od dłużnika zadośćuczynienia jego roszczeniu (tak wyr. SN z dnia 12 lutego 1991 r., III CRN 500/90, OSN 1992, nr 7-8, poz. 137).
Dokonując ustaleń w tej kwestii Sąd miał przede wszystkim na uwadze, że łącząca strony umowa (...) miała charakter umowy terminowej zawartej na okres 3 lat, który wynikał z ilości rat spłaty tegoż kredytu – 36. Ostatnia rata kredytu miała być przy tym zapłacona do dnia 5 maja 2013 r. Po tej dacie wszystkie raty kredytu były już wymagalne a więc bank mógł dochodzić zapłaty kwoty całego kredytu. W tej sytuacji, jak słusznie podnosił pełnomocnik pozwanego, wypowiadanie umowy w części dotyczącej (...) było bezskuteczne. Wypowiedzenie umowy kredytu ma bowiem ten skutek, że całość niespłaconego kredytu staje się wymagalna - w tym pozostałe do zapłaty raty, których termin płatności jeszcze nie upłynął. Jeśli zaś termin płatności wszystkich rat kredytu już upłynął, to wypowiedzenie umowy siłą rzeczy nie może mieć wpływu na datę wymagalności całości udzielonego pozwanemu kredytu i tym samy „przesunąć jej w czasie” na późniejszy okres.
W realiach przedmiotowej sprawy ostatnia rata kredytu udzielonego pozwanemu stała się wymagalna w dniu 05 maja 2013 r. a zatem przedawniła się ona po upływie 3 lat od tej daty tj. w dniu 05 maja 2016 r., zaś raty wcześniej wymagalne przedawniły się odpowiednio wcześniej.
Dlatego uznać więc należało, że roszczenie w przedmiotowej sprawie było przedawnione.
Niezależnie od powyższego, nawet w przypadku uznania, że łącząca strony umowa z uwagi na dwojaki charakter świadczonych nią usług ( (...) i (...)) była umową bezterminową to i tak powyższe nie zmieniałoby faktu, że dochodzone nią roszczenie uznać należałoby za przedawnione.
Wprawdzie bowiem zgodnie z art.120§1 zd. 1 kc bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, jednak zdanie drugie omawianego przepisu wprowadza istotne odstępstwo od tej zasady. Jeżeli bowiem wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, wówczas bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniejszym możliwym terminie (art.120§1 zd. 2 kc). Wskazane odstępstwo ma zastosowanie do zobowiązań bezterminowych, w których termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony, ani nie wynika z właściwości zobowiązania. Takie roszczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do zapłaty a jednocześnie dopiero wezwanie to skutkuje postawieniem wierzytelności w stan wymagalności. Omawiany przepis łączy jednak początek biegu przedawnienia nie z terminem wymagalności roszczenia związanym z wezwaniem do zapłaty i poprzedzającym go wypowiedzeniem umowy lecz z obiektywnie ustalonym, najwcześniej możliwym terminem wypowiedzenia umowy i wezwania dłużnika do zapłaty. Przyjęcie opisanego rozwiązania zmierza do zapobieżenia możliwości dowolnego przedłużania przez wierzyciela terminu spełnienia świadczenia przez nadmierne odwlekanie dokonania odpowiedniej czynności.
Taka zaś sytuacja zaistniała w przedmiotowej sprawie. Trudno bowiem racjonalnie uzasadnić dlaczego Bank czekał z wypowiedzeniem umowy do dnia 5.07.2017r. a więc prawie 6 lat od daty od daty ostatniej wpłaty pozwanego, skoro zgodnie z treścią łączącej strony umowy miał prawo wypowiedzieć umowę w całości lub w części jeżeli kredytobiorca nie spłacił rat kredytu lub limitu za co najmniej dwa okresy płatności.
Wobec braku jakichkolwiek wpłat ze strony pozwanego już od października 2011 r., strona powodowa mogła wypowiedzieć pozwanemu umowę najpóźniej w dniu 6.11.2011r. (brak spłaty dwóch rat wymagalnych 5.10.2011r. i 5.11.2011r.) Wówczas roszczenie o zapłatę całości zadłużenia stałoby się wymagalne po upływie 30 dniowego okresu wypowiedzenia, a więc licząc 3 dni na dostarczenie korespondencji pozwanemu, najpóźniej z dniem 9.12.2011r. Licząc trzyletni okres przedawnienia, roszczenie uległoby więc przedawnieniu już w grudniu 2014 r..
Strona powodowa nie wykazała przy tym aby w czasie biegu terminu przedawnienia nastąpiły zdarzenia skutkujące przerwaniem tego biegu zgodnie z treścią art. 123 kc. Powództwo zostało zaś wytoczone w niniejszej sprawie dopiero w dniu 19 października 2017 r., a zatem po upływie terminu przedawnienia.
Jednocześnie w ocenie sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie wskazywał na to aby w przedmiotowej sprawie wystąpiły wyjątkowe okoliczności, które umożliwiałyby nie uwzględnienie upływu terminu przedawnienia roszczenia.
Zgodnie bowiem z treścią art. 117 1§1 kc w wyjątkowych przypadkach sąd może, po rozważeniu interesów stron, nie uwzględnić upływu terminu przedawnienia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi, jeżeli wymagają tego względy słuszności.
Korzystając z uprawnienia, o którym mowa w § 1, sąd powinien rozważyć w szczególności:
1) długość terminu przedawnienia;
2) długość okresu od upływu terminu przedawnienia do chwili dochodzenia roszczenia;
3) charakter okoliczności, które spowodowały niedochodzenie roszczenia przez uprawnionego, w tym wpływ zachowania zobowiązanego na opóźnienie uprawnionego w dochodzeniu roszczenia (art. 117 1§2 kc).
Wprawdzie termin przedawnienia w niniejszej sprawie był stosunkowo krótki, bo trzyletni, jednak długość okresu od jego upływu do chwili dochodzenia roszczenia była znaczna, gdyż wynosiła ponad rok. Strona powodowa nie wykazała również aby niedochodzenie przez nią roszczenia spowodowane było zachowaniem pozwanego.
Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd orzekł, jak w sentencji wyroku oddalając powództwo w całości.
O kosztach procesu poniesionych przez pozwanego orzeczono na podstawie art.98§1i 3 kpc. Na koszty te składało się wynagrodzenie reprezentującego pozwanego pełnomocnika będącego radcą prawnym ustalone zgodnie z treścią §2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( Dz.U. z 2015 r., poz. 1804 z późn. zm.).
ZARZĄDZENIE
1. (...)
2. (...)
3. K.. (...)
(...)
L., (...)
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Legnicy
Data wytworzenia informacji: